5 วิธีจัดการความเครียดในยุคดิจิทัลที่คุณต้องรู้

5 วิธีจัดการความเครียดในยุคดิจิทัลที่คุณต้องรู้

ในยุคที่เทคโนโลยีดิจิทัลกลายเป็นส่วนหนึ่งที่แยกไม่ออกจากชีวิตประจำวันของเรา ทั้งการทำงาน การสื่อสาร ความบันเทิง และการเข้าถึงข้อมูล ทุกสิ่งล้วนเชื่อมโยงกันผ่านโลกออนไลน์ แม้เทคโนโลยีจะนำมาซึ่งความสะดวกสบายมากมาย แต่เหรียญอีกด้านหนึ่งคือ "ความเครียด" ที่เพิ่มขึ้นจากการเสพข้อมูลที่ถาโถม การเปรียบเทียบตัวเองกับผู้อื่นบนโซเชียลมีเดีย ความรู้สึกว่าต้องออนไลน์อยู่ตลอดเวลา หรือแม้กระทั่งการแจ้งเตือนที่ไม่หยุดหย่อน

ความเครียดในยุคดิจิทัลนี้ส่งผลกระทบต่อสุขภาพกายและสุขภาพใจได้ไม่แพ้ความเครียดจากปัจจัยอื่น ๆ การเรียนรู้ที่จะจัดการกับมันจึงเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่ง บทความนี้จะนำเสนอ 5 วิธีที่คุณสามารถนำไปปรับใช้เพื่อสร้างสมดุลและลดความเครียดจากโลกดิจิทัลได้

1. กำหนดเวลาและขอบเขตการใช้หน้าจอ (Set Time and Boundaries)

การใช้เวลาอยู่หน้าจอมากเกินไป ไม่ว่าจะเป็นสมาร์ทโฟน คอมพิวเตอร์ หรือแท็บเล็ต ส่งผลเสียต่อสุขภาพตา การนอนหลับ และอาจนำไปสู่ความรู้สึกวิตกกังวลหรือซึมเศร้าได้

วิธีปฏิบัติ:

• ลองสำรวจว่าคุณใช้เวลาไปกับอุปกรณ์ดิจิทัลมากแค่ไหนในแต่ละวัน (แอปพลิเคชันส่วนใหญ่มีฟังก์ชันติดตามเวลาหน้าจออยู่แล้ว) จากนั้นตั้งเป้าหมายว่าจะลดเวลาลง หรือกำหนด "ช่วงเวลาปลอดหน้าจอ" เช่น ไม่ใช้อุปกรณ์ใด ๆ ก่อนนอน 1-2 ชั่วโมง ขณะรับประทานอาหาร หรือในวันหยุดสุดสัปดาห์บางช่วงเวลา

2. จัดการการแจ้งเตือน (Manage Notifications)

เสียงการแจ้งเตือนที่ดังขึ้นตลอดเวลาทำให้สมาธิกระเจิง รู้สึกถูกรบกวน และเพิ่มความรู้สึกเร่งรีบหรือกดดันได้

วิธีปฏิบัติ:

• ปิดการแจ้งเตือนที่ไม่จำเป็นสำหรับแอปพลิเคชันที่ไม่ใช่เรื่องเร่งด่วน เช่น เกม แอปช้อปปิ้ง หรือแม้แต่โซเชียลมีเดียบางประเภท เหลือไว้เพียงการแจ้งเตือนที่สำคัญจริง ๆ เช่น ข้อความจากคนใกล้ชิด หรือการแจ้งเตือนที่เกี่ยวกับงานโดยตรง การทำเช่นนี้จะช่วยให้คุณมีสมาธิกับสิ่งที่อยู่ตรงหน้ามากขึ้น และลดความรู้สึกถูกดึงความสนใจไปมา

3. มีสติกับการเสพข้อมูลและโซเชียลมีเดีย (Mindful Consumption of Information and Social Media)

โลกดิจิทัลเต็มไปด้วยข้อมูลมหาศาล ทั้งข่าวสาร ความคิดเห็น และภาพชีวิตของผู้อื่น ซึ่งบางครั้งอาจนำมาซึ่งความรู้สึกท่วมท้น หงุดหงิด หรือเปรียบเทียบตัวเองกับคนอื่นจนรู้สึกด้อยค่า

วิธีปฏิบัติ:

• จงเป็นผู้บริโภคข้อมูลอย่างมีสติ (Mindful Consumer) ตั้งคำถามกับข้อมูลที่ได้รับ เลือกติดตามแหล่งข่าวที่น่าเชื่อถือ จำกัดเวลาในการอ่านข่าวหรือเล่นโซเชียลมีเดีย หากรู้สึกว่าเนื้อหาใดทำให้เครียดหรือไม่สบายใจ ให้เลิกติดตามหรือพักการใช้งานไปก่อน จำไว้ว่าสิ่งที่เห็นบนโซเชียลมีเดียคือภาพที่ถูกคัดสรรแล้ว ไม่ใช่ทั้งหมดของชีวิตใคร

4. สร้าง Digital-Free Zones หรือช่วงเวลาไร้ดิจิทัล (Create Digital-Free Zones or Times)

การกำหนดพื้นที่หรือเวลาที่ไม่นำอุปกรณ์ดิจิทัลเข้ามาเกี่ยวข้อง จะช่วยให้คุณได้พักผ่อนอย่างเต็มที่และมีเวลาให้กับกิจกรรมอื่น ๆ หรือผู้คนรอบข้าง

วิธีปฏิบัติ:

• กำหนดให้ห้องนอนเป็น "เขตปลอดมือถือ" เพื่อให้การนอนหลับมีคุณภาพ หรือตั้งกฎว่างดใช้อุปกรณ์ดิจิทัลระหว่างรับประทานอาหารกับครอบครัว ใช้เวลานี้พูดคุย มองหน้ากัน หรือกำหนด "วันหยุดดิจิทัล" บางวันในแต่ละเดือนเพื่อพักผ่อนจากโลกออนไลน์อย่างแท้จริง

5. เชื่อมต่อกับโลกแห่งความเป็นจริง (Connect with the Real World)

ในขณะที่เราเชื่อมต่อกับผู้คนทั่วโลกผ่านออนไลน์ อย่าลืมการเชื่อมต่อกับผู้คนและสิ่งแวดล้อมรอบตัวในโลกแห่งความเป็นจริง

วิธีปฏิบัติ:

• ใช้เวลากับครอบครัว เพื่อน หรือคนรักแบบตัวต่อตัว ออกไปทำกิจกรรมนอกบ้าน เช่น ออกกำลังกาย เดินเล่นในสวนธรรมชาติ หรือทำกิจกรรมอดิเรกที่ไม่ต้องพึ่งพาอุปกรณ์ดิจิทัล การมีปฏิสัมพันธ์ในชีวิตจริงและการใช้เวลานอกจอนอกจากจะช่วยลดความเครียดแล้ว ยังช่วยเพิ่มความสุขและความรู้สึกมีคุณค่าในตัวเองได้เป็นอย่างดี

การจัดการความเครียดในยุคดิจิทัลไม่ใช่เรื่องของการปฏิเสธเทคโนโลยี แต่คือการเรียนรู้ที่จะใช้มันอย่างสมดุลและฉลาด การนำ 5 วิธีข้างต้นไปปรับใช้ทีละน้อย จะช่วยให้คุณสามารถควบคุมความสัมพันธ์ระหว่างตัวเองกับโลกดิจิทัลได้ดีขึ้น ลดผลกระทบด้านลบ และใช้ชีวิตในยุคที่เต็มไปด้วยการเชื่อมต่อนี้ได้อย่างมีความสุขและมีสุขภาพจิตที่ดีขึ้น